Evet mi Hayır mı: Hakkını Vermek Gerek

Evet mi Hayır mı: Hakkını Vermek Gerek

Artık kimseye neyi nasıl yapmaları gerektiğini söylemiyorum, hatta nasıl yaptıklarını anlatınca dinlemiyorum. Lafın tamamını söylemek gerekmemeli, hayat o kadar kısa ki...

  

Murat Ülker
 
 
'İletişim Tarzım: Az Konuşurum, Ciddiyeti Severim, Dedikodudan Hoşlanmam' adlı yazımın Feedback (Geribildirim) başlıklı bölümünde, 'Benim gibi çok defa ´hayır´ demiyorsanız, neredeyse hiç ´evet´ de demeyince ´ne söyledi´ şimdi Murat Ülker, ´acaba. bunu mu, şunu mu kastetti´ diyenler sarpa sardırıyor,' demiştim. Halbuki ben onlara basitçe evet/hayır demek yerine belki/sonra diyorumdur. Esas istediğim kendilerinin bir kanaate varmış olmalarıdır. Zaten mentörlük yaptıklarım ve uzmanı olduğum konuların (ar-ge, yatırım, teşebbüs/risk) haricinde artık kimseye neyi nasıl yapmaları gerektiğini söylemiyorum, hatta nasıl yaptıklarını anlatınca dinlemiyorumBaşarabildikleri (OKR/KPI) ile ilgileniyorum, çünkü benimle çalışan üst yönetici seviyesinde olmak bunu gerektiriyor. Lafın tamamını söylemek gerekmemeli, hayat o kadar kısa ve yoğun, yapacak o kadar çok iş var ki...
 
 
O yazımın altına Feedback değil de Feedforward (İleriye Doğru Bildirim) vermenin önemli olduğunu söyleyen çok sayıda yorum gelmişti. Şöyle açıklayayım. Teknik olarak Feedforward da bir Feedback ve son yirmi yılda iş yaşamına pozitif psikolojinin uygulanması ile ortaya çıkan bir kavram, bir teknik. Çok karmaşık değil. Diyelim bir çalışanınızın sunumunu beğenmediniz, onun yaptığı sunumun kötü noktaları üzerinden eleştirmek feedback, bir sonraki sunumda dikkat edeceği noktaları söyleyerek elde edeceği iyi sonuçlara vurgu yapmak feedforward anlamına geliyor.
 
Yapılan birçok araştırma feedforward´ın çalışan motivasyonu ve performansı üzerinde daha etkili olduğunu gösteriyor. Mesela rahmetli babam Sabri Bey hem feedforward yapar hem de aynı zamanda nazikçe, sanki kendisi bilmiyormuşçasına veya yetkisi yokmuş gibi bize sualler sorarak cevabı bulmamızı sağlardı. Aynı zamanda istişarenin önemine de vurgu yapmış olurdu.
 
'Evet' ve 'hayır' sözcükleri çok güçlü geribildirimler. Verdikleri sinyal itibarıyla ya bir kapıyı açmanız ya da kapamanız anlamına geliyor. 
 
Gündelik hayatta, çok düşünmeden, alışkanlıkla, o kadar çok evet ve hayır sözcüklerini kullanıyorsunuz ki, bu sıradan gibi gelen iki sözcüğün aslında-çalışma hayatı dahil- tüm hayatınızı etkileyebilecek sözcükler olabildiğini fark etmiyorsunuz. Özellikle de şirketlerin içinde siloların ortadan kalktığı, daha yatay ilişkilerin geliştiği, şirketlerde görevlerin bulanıklaştığı (fuzzy) bir döneme doğru ilerlerken, kariyer basamaklarını çıkmaya başlayanların evet / hayır açısından karşılaştıkları zorluklar vardır.
 
Şirketlerde işlevler sadece dikey değil, yatay ve işbirliği içinde yürütülmeye başlandı. Yukarıdan aşağıya yönetim, yerini bulanık hesap verebilirlik (fuzzy accountability) ve noktalı çizgi raporlamasına (dotted line reporting) bırakmaya başladı ve bu matriks organizasyon yapısı işleri karmaşık hale getirmeye başladı. Bütün gün, ben dahil tüm çalışanlar farklı bölümlerden gelen istekleri yerine getirmeye çalışıyoruz. 
 
Gelen isteklere bakıldığında bunları resmi, gayri resmi veya irili ufaklı olduğunu söylemek mümkün. 
Bilmiyorum şu anda bunlardan kaç tanesi hâlâ benim adım, kaç tanesi de Ali Ülker Bey´in veya Mehmet Tütüncü Bey´in adı kullanılarak isteniyordur! Zaman içinde profesyonelleşerek bu etkiyi kırmaya çalıştığımızı ve bunu da başardığımızı düşünüyorum.
 
Her işe yeni başlayan iş arkadaşıma oryantasyon sırasında bunu anlatırım. Dikkat ediniz, ben konuşmadan konuştururlar. Bizde işler şöyle yapılır, Murat Bey böyle ister, derler. Siz bunları sorgulamaktan çekinmeyin, zira bazen niye böyle yapıyorsunuz dediğimde bana bile Murat Bey böyle ister derler.  Halbuki bu kurumsallaşmaya ve yöneticilerin yetkin çalışmasına manidir. Bilakis yetkinin devri ve delegasyon için yetki/onay tablolarımız vardır. Her işin tanımı, kimin neden mesul olduğu açıkça bellidir.
 
Bu arada doğrudan üst yöneticilerden, ekip arkadaşlarından değil, aynı zamanda organizasyon şemasının her yerindeki, bir süredir iç müşteri olarak adlandırılan bölümler üzerinden muhtelif isteklerin gelmesi mümkün. Bu istekler masanın öbür tarafından ya da telefonla, e-postayla, dijital mesajlarla ve şimdi de Zoom´dan, Teams´den gelmeye devam ediyor. WhatsApp gruplarından her dakika gelen birçok meşgul edici, ilginç fakat lüzumsuz bilgi ve istekleri saymıyorum bile.
 
Bu enformasyon akışı beni kaygılandırıyor. İletişimde bunun adına 'aşırı iletişim yüklenme' (overloading communication) deniyormuş. Çoklu görevlerin stres yarattığı biliniyordu, şimdi bunun üzerine dijital stres eklenmiş görünüyor. Teknolojinin getirdiği farklı görevler, farklı yerlerden gelen isteklerle birleşince dijital stres denilen bir olgu ortaya çıktı. Bilgi ve haber bombardımanı ve beraberindeki beklentiler gerçekten endişe verici hale geldi. 
 
Artık işe yeni başlayanları bırakın, mesleğinin zirvesinde olanlar için bile mesleki başarı ve kişisel refah her zamankinden çok daha fazla sesli, yazılı, görüntülü bilgi ve haber akışını nasıl yönettiğinize bağlıdır. Herkese ve her şeye 'evet' denirse, her şeyi iyi yapmak mümkün değil. Bir keresinde, 'Bu kadar büyük ve farklı işleri nasıl yönetiyorsunuz?' diyen bir arkadaşıma, 'Herkes işini bihakkın yapınca zannettiğin kadar zor değil, benim sadece ´hayır´ deme (veto etme) hakkım var, onu kullanıyorum' demiştim. Ama genel olarak ben 'evet' i de 'hayır' ı da az kullanırım. Çünkü doğuracağı sonuçları biliyorum. (Murat Ülker´in 'Hayatın İpuçları, Zor Konuların Yalın Anlatımı' adlı kitabı, Sayfa 114-116, Sabri Ülker Vakfı Yayınları, 2. Baskı, Eylül 2021)
 
 
 


Yaşargil Efsanesi

Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın

Türkiye

“YÜZYILIN CERRAHI” HAYATINI KAYBETTİ

Prof. Dr. Gazi Yaşargil hayatını kaybetti.

Türkiye

“MİLLİ UÇAK KAAN”ENDONEZYA YOLCUSU

Türkiye, Endonezya'ya KAAN uçağı ihraç edecek.

Teknoloji

Soykırım destekçisi Siyonist bakanlara 'canavarlık' yaptırımı! Ülkeye girişleri yasaklandı

Birleşik Krallık, Gazze'ye ilişkin ifadeleri sebebiyle İsrail'in aşırı sağcı Maliye ve Güvenlik bakanlarına yaptırım kararı aldı.

Dünya

Yaşargil Efsanesi

“YÜZYILIN CERRAHI” HAYATINI KAYBETTİ

“MİLLİ UÇAK KAAN”ENDONEZYA YOLCUSU

Soykırım destekçisi Siyonist bakanlara 'canavarlık' yaptırımı! Ülkeye girişleri yasaklandı

Trump'tan göstericilere hapis tehdidi! Toplu tutuklamalar başladı: Sokağa çıkma yasağı uygulanıyor

Ferdi Zeyrek'in ölümünde bilirkişi raporu tamamlandı: Mühendislerin dikkat çektiği altı tespit

İstanbul'un üç ilçesinde seçim tamamlandı: Gaziosmanpaşa Belediyesi AK Parti'ye geçti

Togg'un yeni sedan modeli yollarda! İşte tahmini satış fiyatı

Terörsüz Türkiye’ meselesi konuşuldu

BELARUS BAŞKONSOLOSU VAKFIMIZI ZİYARET ETTİ

GENÇLERDEN 19 MAYIS BULUŞMASI

19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlu olsun

Türk Mallarını Rumlaştırma Tuzağı

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Trump'ın görüşmesi dünya basınında

Ukrayna'nın Kursk ısrarı: Ordu ikinci kez Rus topraklarında

Çin, Japonya, Güney Kore ve 10 ASEAN üyesi ülke, artan ticaret korumacılığına karşı ortak bildiri yayınladı

Bilim insanları elektrik ileten yeni bakteri türü keşfetti

Yapay zekâ sosyal etkileşim testini geçemedi

TEKNOFEST 10 milyon 688 bin kişiyi havacılık, uzay ve teknolojiyle buluşturdu

3 MAYIS TÜRKÇÜLER GÜNÜNÜ UNUTMADIK

MAVİ VATAN GÜNDEMDEN HİÇ DÜŞMEMELİ

GENÇLİK MERKEZİMİZ TİMSAL KARABEKİR’İ ZİYARET ETTİ

ABD, Suriye yönetimiyle normalleşme için ön koşullarını açıkladı: Yaptırımlar hafifletilebilir

Trump'a göre, Rusya'nın Ukrayna'yı ele geçirmemesi büyük bir taviz

Ticaret geriliminde 'toplantı muamması': Trump "görüştük" dedi, Çin reddetti

Tarife gerilimi küresel ekonomide resesyon endişelerini körükledi

İsrail ordusunda isyan büyüyor: 'Gazze’de ne kaldı ki hala bombalıyorsunuz?'

Gizli operasyon ifşa oldu: Esad, Suriye’den para ve gizli belgeleri böyle kaçırmış

Siyasette ‘ishâl-i fem’ salgını

Aliyev’den KKTC’ye destek: Her zaman yanlarındayız

Yükleniyor